Jak zacząć czytać komiksy - poradnik dla początkujących
Chcecie zacząć czytać komiksy, ale gubicie się w seriach, wydaniach i poleceniach znajomych? W tym poradniku pokazujemy, jak wystartować bez stresu, co wybrać na pierwszy ogień i gdzie szukać kolejnych tytułów.
Dlaczego w ogóle warto sięgnąć po komiks?
Komiksy wielu osobom kojarzą się wyłącznie z superbohaterami albo lekturą dla dzieci. To mocno nieaktualny obraz. Dziś komiks potrafi opowiadać o historii, wojnie, dorastaniu, życiu rodzinnym, science fiction, kryminale i horrorze. Można znaleźć zarówno lekką rozrywkę na wieczór, jak i historie, które zostają w głowie na długo. W krajach frankofońskich komiks traktowany jest na równi z innymi formami rozrywki czy sztuki i jest głęboko zakorzeniony w tamtejszej tradycji.
Jeśli lubicie filmy, seriale albo dobrą literaturę, komiksy są po prostu kolejnym sposobem na tę samą przyjemność. Różnica polega na tym, że obraz i tekst pracują razem, więc historie są często bardziej zwarte i intensywne. To format, który łatwo wpasować w codzienność, bo przeciętny komiks można przeczytać w godzinę czy dwie.
Zacznijcie od tego, co już lubicie
Najprostsza metoda na start to sięgnięcie po komiksy związane z tym, co już znacie. Jeśli oglądacie filmy o superbohaterach, łatwiej będzie wejść w komiksy z Batmanem czy Spider-Manem. Jeśli lubicie fantastykę albo science fiction, możecie szukać historii w podobnym klimacie. Fani kryminałów znajdą albumy noir, a miłośnicy obyczajówek – komiksy o zwykłym życiu.
Nie ma jednego obowiązkowego tytułu, który każdy musi przeczytać na początku. Ważniejsze jest, aby pierwszy kontakt był przyjemny i zrozumiały. Na starcie lepiej wybierać historie zamknięte albo krótkie serie, a nie wielkie sagi ciągnące się od kilkunastu tomów w górę.
Na początku nie ma większego sensu kierować się opiniami „ekspertów” z sieci i poleceniami typu: „musisz to przeczytać”. Wybierzcie po prostu ten komiks, którego okładka i opis do Was przemawiają. Kierujcie się instynktem.
Komiksy dla początkujących: kilka bezpiecznych kierunków
Jeśli interesują was superbohaterowie, dobrym wyborem na początek bywają znane, samodzielne historie. Łatwo znaleźć albumy, które opowiadają jedną, zamkniętą opowieść o Batmanie, Spider-Manie czy Avengers, bez konieczności znajomości setek wcześniejszych zeszytów. W opisach często pojawia się informacja, że to dobry punkt wejścia.
Przy komiksie frankofońskim i europejskim warto zaczynać od serii, które mają klasyczny, przygodowy charakter albo są wydawane w integralach. Popularne tytuły z gatunku fantasy, science fiction czy obyczaju zwykle są podzielone na czytelne tomy, więc można łatwo sprawdzić, czy dany cykl wam odpowiada.
Osobny świat to manga. Tu dobrym tropem na start są serie wyraźnie kierowane do szerokiego grona odbiorców, oznaczone jako shōnen albo tytuły, które dostały już anime. Dzięki temu łatwiej trafić na coś sprawdzonego, a przy okazji znaleźć później ekranizację.
Jak nie pogubić się w numerach i seriach?
Na początku największym problemem bywa chaos: różne wydania, nowe serie, wznowienia i spin-offy. Warto poznać kilka prostych zasad. Historia zamknięta to pojedynczy album lub krótka mini seria, którą można przeczytać osobno. One-shot to pojedynczy tom, niewymagający znajomości innych tytułów. Z kolei długie serie mają zwykle numerację tomów na grzbietach, co pomaga ułożyć je na półce.
Wojciech Boczoń
Dobrym nawykiem jest sprawdzenie opisu z tyłu okładki albo notki wydawcy w internecie. Często znajdziecie tam informację, czy jest to część większej całości i od którego tomu warto zacząć. Jeśli coś wygląda na tom trzeci, a nie ma łatwo dostępnego tomu pierwszego, lepiej zostawić to na później.
Marcin Radomski
Gdzie kupować i jak nie przepłacać na starcie?
Komiksy znajdziecie w księgarniach internetowych, większych księgarniach stacjonarnych i w wyspecjalizowanych sklepach komiksowych. Dobrym pomysłem na początek jest korzystanie z promocji i wyprzedaży. Można w ten sposób sprawdzić różne gatunki bez wydawania dużych kwot.
Nie ma większego sensu kupować stacjonarnie, np. w Empiku. Ten sam komiks dostaniecie w internecie z nawet 30-40 proc. zniżką. Czyli zamiast 100 zł zapłacicie 60-70 zł. Nawet jeśli doliczycie przesyłkę powinno wyjść taniej. Ja mam wykupiony pakiet Smart na Allegro (jednorazowa opłata ok. 50 zł rocznie) i wysyłkę zakupów powyżej 45 zł mam za darmo. Czyli w zasadzie większości komiksów.
Nie ignorujcie bibliotek i antykwariatów. Coraz więcej bibliotek ma dział komiksowy, a na rynku wtórnym da się trafić na ciekawe albumy w niższych cenach. Jeśli nie jesteście pewni, czy dany tytuł wam podejdzie, wersja używana bywa rozsądnym wyborem.
Komiksy cyfrowe i abonamenty
Dla części osób wygodniejszym wejściem w komiksy jest forma cyfrowa. Pliki można czytać na tablecie, czytniku albo telefonie. Dzięki abonamentom i promocjom da się sprawdzić wiele serii bez kupowania każdego tomu osobno. Dla początkujących to dobra metoda na testowanie różnych gatunków. Niestety oferta komiksów online po polsku jest bardzo uboga.
Marcin Radomski
Trzeba jednak pamiętać, że w przypadku komiksów ważny jest komfort czytania. Jeśli ekran jest mały, kadry i dymki mogą być niewygodne. Warto dobrać urządzenie tak, aby można było czytać bez wytężania wzroku. Polecam do czytania tablet o przekątnej 10 cali – w zupełności wystarcza do wygodnej obsługi cyfrowych wersji komiksów.
Redakcja
Jak czytać, żeby się nie zniechęcić?
Łatwo wpaść w pułapkę FOMO, czyli wrażenia, że trzeba znać wszystko. Na starcie lepiej o tym zapomnieć. Nie musicie kolekcjonować całych serii ani kupować wszystkiego, co wychodzi. Lepiej wybrać kilka tytułów, które naprawdę was interesują i sprawdzić, czy dany styl opowiadania wam odpowiada.
Wojciech Boczoń
Jeśli pierwszy komiks was nie porwał, nie znaczy to, że medium jest nie dla was. Może po prostu trafiliście na historię, która nie do końca siada waszym gustom. Warto dać sobie drugą szansę z innym gatunkiem lub innym autorem.
Co dalej, gdy komiksy wciągną na dobre?
Jeżeli odkryjecie, że komiksy to wasz format, z czasem naturalnie zaczniecie sięgać po bardziej rozbudowane serie, ambitniejsze tematy i nowych autorów. Dobrą praktyką jest zapisywanie tego, co przeczytaliście, robienie krótkich notatek albo tworzenie własnej listy tytułów do sprawdzenia.
Ja osobiście korzystam z dwóch list: na jednej mam komiksy do kupienia (czekam na promocje lub dobre oferty na rynku wtórnym), na drugiej – spisuję komiksy, które posiadam (w arkuszu excela). Po jakimś czasie łatwo zapomnieć, czy posiadacie dany komiks. Bo na przykład czytaliście, ale sprzedaliście, albo wymieniliście się z kimś innym. Pamięć potrafi płatać figle i taka lista redukuje ryzyko dublowania egzemplarzy.
Możecie też śledzić blogi, kanały i media społecznościowe poświęcone komiksom. To często najlepsze źródło podpowiedzi, co warto przeczytać dalej. Ważne, aby rozwijać własny gust, a nie tylko odhaczać listy klasyków.
I pamiętajcie: najczęstszą bolączką komiksiarzy jest to, że nie wynaleziono jeszcze półek z gumy. Po jakimś czasie zacznie Wam brakować miejsca w pokoju i trzeba będzie dokonywać selekcji tego, co kupujecie. No chyba, że macie duże mieszkanie, to problem ten nie będzie Was dotyczył 😉
Najczęstsze pytania na start:
Od czego zacząć, jeśli kompletnie nie znamy komiksów?
Najlepiej od jednej, zamkniętej historii w gatunku, który już lubicie. Jeśli oglądacie kryminały, wybierzcie kryminalny komiks. Jeśli kochacie science fiction, sięgnijcie po coś z tego obszaru. Ważne, żeby pierwszy kontakt kojarzył się z przyjemnością, a nie obowiązkiem.
Czy trzeba znać wszystkie poprzednie części, zanim sięgniemy po nowy tytuł?
Nie zawsze. Wiele komiksów jest pisanych jako samodzielne opowieści, nawet jeśli dzieją się w znanym uniwersum. W opisach wydawcy często znajdziecie informację, czy to dobry punkt wejścia. Na początek warto korzystać właśnie z takich oznaczeń.
Jak często kupować komiksy, żeby się nie pogubić?
Nie ma tu jednej dobrej odpowiedzi. Bezpieczna metoda to wybrać jedną lub dwie serie i kupować kolejne tomy dopiero po przeczytaniu poprzednich. Dzięki temu kolekcja rozwija się w sposób uporządkowany, a wy na bieżąco wiecie, co wam się podoba, a co nie.
