"O świcie w Markowej" – pierwszy komiks o błogosławionej rodzinie Ulmów z WDK w Rzeszowie
Komiks „O świcie w Markowej” to nowe wydawnictwo Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie, poświęcone błogosławionej rodzinie Ulmów zamordowanej za pomoc Żydom. Album łączy lokalną pamięć o Markowej z edukacją historyczną i będzie rozdawany bezpłatnie podczas grudniowego wernisażu.
Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie zapowiedział wydanie komiksu „O świcie w Markowej. Opowieść o Błogosławionej Rodzinie Ulmów”, poświęconego rodzinie z Markowej, która podczas okupacji niemieckiej ukrywała w swoim domu żydowskich sąsiadów. Premiera połączona z wernisażem ilustracji odbędzie się 6 grudnia 2025 roku o godzinie 15.00 w Galerii WDK, a każdy uczestnik wydarzenia ma otrzymać bezpłatny egzemplarz albumu. Jak podaje WDK, to pierwszy komiks w całości poświęcony Ulmom przygotowany przez rzeszowską instytucję kultury.
Rodzina Ulmów – Józef, Wiktoria i siedmioro dzieci, w tym nienarodzone – została zamordowana 24 marca 1944 roku po denuncjacji, gdy Niemcy odkryli w ich domu ukrywających się Żydów. Dziś Ulmowie są jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli polskiej pomocy Żydom w czasie Zagłady. We wrześniu 2023 roku zostali beatyfikowani jako męczennicy, a ich historia mocno wybrzmiała w debacie publicznej, także dzięki działalności muzeum w Markowej i Instytutu Pamięci Narodowej.
Komiks „O świcie w Markowej” ma pokazywać codzienność rodziny Ulmów, ich pracę, wiarę i relacje z sąsiadami, a dopiero na tym tle narastającą grozę okupacji i finał w postaci egzekucji w marcu 1944 roku. Jak podaje Wojewódzki Dom Kultury, album ma być sposobem na przybliżenie tej historii młodszym i starszym czytelnikom w formie, która łączy emocje z wiedzą historyczną. Nad poprawnością faktograficzną czuwał dr Wojciech Hanus z rzeszowskiego oddziału IPN, co ma zagwarantować zgodność opowieści z ustaleniami historyków.
Za stronę graficzną odpowiada Kasia Żurawska – rysowniczka i graficzka związana z Rzeszowską Akademią Komiksu. Jej prace pojawiały się już wcześniej w projektach tej pracowni, a sam komiks ma być prezentowany na wystawie plansz w Galerii WDK. Scenariusz napisał Maciej Jasiński, jeden z najbardziej doświadczonych polskich scenarzystów komiksowych, znany m.in. z serii „Detektyw Miś Zbyś na tropie” i licznych komiksów historycznych przygotowywanych na zlecenie samorządów i instytucji kultury.
Dla WDK w Rzeszowie to kolejny przykład wykorzystania komiksu jako narzędzia edukacji regionalnej i opowiadania o lokalnej historii w przystępny sposób. Jak wynika z zapowiedzi, album będzie dystrybuowany bezpłatnie, co może pomóc trafić z historią Ulmów zarówno do młodzieży, jak i do osób, które na co dzień po komiks nie sięgają. Dla nas, czytelników komiksów, to ciekawa okazja, żeby zobaczyć, jak współczesny zespół twórców mierzy się z bardzo trudnym, bolesnym tematem, szukając równowagi między szacunkiem dla ofiar a językiem obrazkowej narracji.
